Στη Χημεία ως βάση καλείται κάθε ουσία που μπορεί να γίνει δέκτης πρωτονίων (Θεωρία Bronsted-Lowry), ενώ σύμφωνα με την Θεωρία του Arrhenius, βάσεις είναι εκείνες οι ουσίες που όταν διαλυθούν στο νερό ελευθερώνουν ανιόντα υδροξυλίου ΟΗ-. Στην κλίμακα του pH οι τιμές μίας βάσης είναι από 7 - 14 (7 <=pH βάσης <=14) και στην κλίμακα του pOH οι βάσεις έχουν τιμή από 0 έως 7 (0 <=pOH βάσης <=7). Έχουν γενικό χημικό τύπο M(OH)v. Χωρίζονται σε μονοπρωτικές, διπρωτικές και τριπρωτικές ανάλογα με τον αριθμό OH- που περιέχουν. Συνηθισμένες βάσεις είναι τα υδροξείδια των μετάλλων, οι αμινικές ενώσεις (οργανικές ενώσεις)

Οι βάσεις αντιδρούν με τα οξέα και σχηματίζουν άλατα. "Οξύ + Βάση → Άλας + Νερό" σύμφωνα με την αρχή της εξουδετέρωσης

Οι βάσεις ονομάσθηκαν έτσι επειδή "κατά κανόνα" αυτές (με εξαίρεση την αμμωνία και τα παράγωγά της) αποτελούν το μή πτητικό μέρος των αλάτων. Κατά τη θέρμανση των αλάτων, σε ψηλές θερμοκρασίες, τις περισσότερες των περιπτώσεων, το όξινο, δηλαδή το ηλεκτροαρνητικό συστατικό τους εξατμίζεται, ενώ το θετικό, ανθεκτικότερο, παραμένει σαν υπόλειμμα χαρακτηριζόμενο ως «βάση του άλατος». Η έννοια της βάσεως επεκτείνεται και πέραν των αλκαλίων αφού στις βάσεις περιλαμβάνονται και πολλές άλλες ενώσεις όπως οξείδια μολύβδου, ψευδαργύρου, σιδήρου κ.ά.

Πολλές φορές επίσης, χρησιμοποιείται στην αλκαλική αντίδραση ο όρος βασική αντίδραση. Ακόμα και η καυστική αμμωνία χαρακτηρίζεται ως βάση και ας είναι πτητικότερη του οξέος με το οποίο φέρεται ενωμένη στα διάφορα αμμωνιακά άλατα.

Στη πραγματικότητα μια βάση συνήθως περιέχει ιόντα υδροξυλίου ΟΗ- που συνδέονται με ιόντα μετάλλων ή άλλων στοιχείων όπως στο υδροξείδιο του νατρίου (NaOH). Ένα οξύ περιέχει ιόντα υδρογόνου (Η+) και ιόντα αμετάλλων όπως το νιτρικό οξύ (HNO₃). Έτσι όταν ένα οξύ αντιδρά με μια βάση τα ιόντα υδρογόνου ενώνονται με εκείνα του υδροξυλίου παράγοντας νερό (H₂O). Παράλληλα όμως τα ιόντα του μετάλλου της βάσης ενώνονται με εκείνα του αμετάλλου του οξέος παράγοντας έτσι άλας όπως, στο παράδειγμα, νιτρικό νάτριο NaNO₃, κατά την αντίδραση:

HNO₃ + NaOH → NaNΟ₃ + H₂O .

* Κάθε χημική ουσία που έχει ιδιότητες βάσης λέγεται βασική.

* Κάθε βάση που διαλύεται στο νερό λέγεται αλκάλιο.

* Αλκαλική ουσία λέγεται οποιαδήποτε ουσία που εμφανίζει ιδιότητες βάσης και διαλύεται στο νερό.

* Βασικός χαρακτήρας ονομάζεται το σύνολο των κοινών ιδιοτήτων που εμφανίζουν οι βάσεις.

Οι κοινές ιδότητες των βάσεων

Αλλάζουν το χρώμα των δεικτών.

Αντιδρούν έντονα μετα οξέα και σχηματίζουν άλατα

Έχουν πικρή γεύση

Τα διαλύματά τους είναι ηλεκτρικά αγώγιμα, δηλαδή είναι ηλεκτρολύτες

Γιατί θεωρείται η αμμωνία βάση ενώ παρεκλίνει από το γενικό χημικό τύπο των βάσεων;

Λόγω της απελευθέρωσης υδροξυλίων σε υδατικό της διάλυμα η αμμωνία θεωρείται μία βάση:

NH₃ + H₂O → NH₄ + OH

Οι βάσεις παράγονται από την ένωση νερού με βασικά οξείδια

παράδειγμα : Al₂O₃ + 3H₂O → 2Al(OH)₃

Δείτε επίσης

* Αντίδραση οξέος-βάσης

* Ισορροπία οξέων - βάσεων

Χημεία

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License