Πελεκάνος

Αργυροπελεκάνος

Γένος μεγαλόσωμων νηκτικών πουλιών της οικογένειας των πελεκανιδών, της τάξης των πελεκανόμορφων. Περιλαμβάνει έξι είδη, διαδομένα σε πολλές θερμές και εύκρατες χώρες της Γης. Ζουν σε παραθαλάσσιες τοποθεσίες ή στις όχθες των ποταμών και των λιμνών.

Τα στεγανόποδα αυτά είναι από τα μεγαλύτερα πουλιά του ζωικού βασιλείου. Το ράμφος τους είναι μεγάλο και ο λαιμός τους μακρύς. Το πάνω μερος του ράμφους παρουσιάζει στην κορυφή του μία αγκιστροειδή απόληξη, ενώ το κάτω τμήμα είναι εύκαμπτο και φέρει ένα μεγάλο δερμάτινο θύλακα που είναι ελαστικός και διαστέλλεται πολύ. Μέσα σ` αυτό το θύλακα, που ο π. τον χρησιμοποιεί ως απόχη, συσσωρεύει την τροφή του. Είναι πολύ λαίμαργο πουλί και τρέφεται με ψάρια.

Οι φτερούγες του είναι μεγάλες, μυτερές στην άκρη και δυνατές. Η ουρά του είναι κοντή και στρογγυλεμένη. Τα πόδια κοντά, χοντρά και δυνατά, καταλήγουν σε τέσσερα δάχτυλα, που συνδέονται μεταξύ τους με μία νηκτική μεμβράνη. Η κατασκευή του σώματός του το διευκολύνει να κολυμπά άνετα και γρήγορα. Βαδίζει όμως πολύ αδέξια και βαριά. Το φτέρωμά του έχει άσπρο ή ροδόλευκο χρώμα, εκτός από τα ερετικά ή κωπαία φτερά, που είναι μαύρα.

Στο τέλος της άνοιξης το θηλυκό γεννά από τρία μέχρι πέντε αβγά, μέσα σε μια μεγάλη και στερεή φωλιά που κατασκευάζει πάνω στο έδαφος. Η επώαση διαρκει ένα μήνα περίπου και τα μικρά που εκκολάπτονται είναι γυμνά και έχουν μαύρο χρώμα. Οι γονείς τα ταΐζουν και τα προσέχουν πάρα πολύ και η στοργή του π. για τα μικρά του έχει γίνει παροιμιώδης. Ο π. στην αρχαία Ελλάδα ήταν σύμβολο της μητρικής αυτοθυσίας.

Στη χώρα μας υπάρχουν δύο είδη πελεκάνων: ο κοινός πελεκάνος και ο πελεκάνος ουλότριχος ή αργυροπελεκάνος. Ο κοινός πελεκάνος έχει συνολικό μήκος 1,80 μ. και άνοιγμα πτερύγων 2,5 μ. και πλέον. Το μήκος του ράμφους του είναι 40 εκ. και η ουρά του έχει μήκος 20 εκ. Ο αργυροπελεκάνος είναι πιο μικρόσωμος και είναι γνωστός με τα κοινά ονόματα "σακάς" και "πελεκάνι". Στην ινιακή περιοχή και στο λαιμό του έχει σγουρά φτερά. Και τα δύο αυτά είδη είναι πολύ σπάνια, γιατί δεν μπορούν να βρουν εύκολα κατάλληλες τοποθεσίες να ζευγαρώσουν και να χτίσουν τη φωλιά τους.

Από τα άλλα είδη, κυριότερα είναι ο πελεκάνος ο ροδόχρωμος που ζει στην Αφρική και τη Ν. Ασία και ο δυτικός ή καστανός πελεκάνος, που είναι διαδομένος στις νοτιοανατολικές περιοχές των Η.Π.Α. και στα αρχιπελάγη των Μπαχάμας και των Αντιλών.

Πέτρος ο πελεκάνος